مطالعه اثر عصاره آبی- الکلی میوه عناب بر کیفیت ماست پروبیوتیک و قابلیت زنده مانی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در آن

مقدمه: فرآورده­های پروبیوتیک تأثیر شگرفی بر ارتقا سطح سلامت مصرف­کنندگان داشته و انواع گیاهان دارویی نیز ویژگیهای مفیدی نظیر خواص ضدسرطان، آنتی­اکسیدان و... دارند، لذا این پژوهش بمنظور مطالعه امکان تولید ماست با استفاده توام از عصاره آبی- الکلی میوه عناب و باکتری پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بررسی تاثیر غلظت­های مختلف این عصاره بر خواص ارگانولپتیک فرآورده و همچنین زنده­مانی باکتری پروبیوتیک در نمونه­های ماست تولید شده انجام گردید. مواد و روش­ها: شیر­خام کم چرب در دمای 90 درجه سلسیوس بمدت 5 دقیقه حرارت‌دهی و در دمای40 درجه سلسیوس، استارتر سنتی ماست، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و همچنین غلظت های مختلف عصاره عناب )0، 2/0، 4/0، 6/0 و 8/0 گرم در لیتر) به آن افزوده شد. همه تیمارها تا رسیدن به اسیدیته حدود 85- 80 درجه دورنیک، در دمای 37 درجه سلسیوس گرمخانه­گذاری و پس از آن بمدت 21 روز در یخچال نگهداری شدند­. تیمارها در روزهای­1، 7، 14و21 مطابق روش استاندارد جهت شمارش تعداد باکتری پروبیوتیک و پس از 21 روز نگهداری، با کمک تست­ پانل از نظر ویژگی های حسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­های حاصل با استفاده از آزمون‌های­ آماری و با کمک نرم­افزار 19SPSS- تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: در تمام تیمارها تعداد باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس طی 21 روز نگهداری در یخچال روند کاهشی داشت اما از لحاظ آماری تاثیر غلظت های مختلف عصاره عناب بر کاهش تعداد این باکتری معنی‌دار نبود (05/0­P>). همچنین در همه نمونه­ها در پایان دوره نگهداری در یخچال تعداد باکتری پروبیوتیک بیش از cfu/gr106 بود. نمونه­ حاوی 6/0 گرم در لیتر عصاره عناب هم به لحاظ زنده­مانی باکتری پروبیوتیک و هم از نظر خواص ارگانولپتیک بهترین نمونه ارزیابی شد. نتیجه ­گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که می­توان از غلظت 6/0 گرم در لیتر عصاره عناب به همراه باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس در روند تولید ماست پروبیوتیک به عنوان یک فرآورده فراسودمند جدید استفاده نمود.